آزمایش PTT چیست؟ تفسیر تست ptt

آزمایش PTT (زمان ترومبوپلاستین جزئی)؛ که به عنوان زمان ترومبوپلاستین جزئی فعال (aPTT) شناخته می‌شود؛ یک آزمایش غربالگری است که به ارزیابی توانایی فرد برای تشکیل لخته‌ های خونی کمک می‌ کند. تعداد ثانیه هایی که طول می کشد تا یک لخته در نمونه خون پس از افزودن مواد (معرف ها) تشکیل شود را اندازه گیری می کند. PTT مقدار و عملکرد پروتئین های خاصی را در خون به نام فاکتورهای انعقادی یا لخته شدن که بخش مهمی از تشکیل لخته خون هستند، ارزیابی می کند. این آزمایش در لیست آزمایشگاه هماتولوژی آلبرت قرار دارد.

آزمایش زمان ترومبوپلاستین نسبی چیست؟

آزمایش PTT یا تست زمان ترومبوپلاستین نسبی یک آزمایش خون است که به پزشکان کمک می کند توانایی بدن شما برای تشکیل لخته های خون را ارزیابی کنند.

خونریزی باعث ایجاد یک سری واکنش می شود که به آبشار انعقادی معروف است. انعقاد فرآیندی است که بدن شما برای توقف خونریزی از آن استفاده می کند. سلول هایی به نام پلاکت ها یک پلاگین برای پوشاندن بافت آسیب دیده ایجاد می کنند. سپس فاکتورهای انعقادی بدن شما برای تشکیل لخته خون در تعامل هستند.

سطوح پایین فاکتورهای انعقادی می تواند از تشکیل لخته جلوگیری کند. کمبود فاکتورهای انعقادی می تواند منجر به علائمی مانند خونریزی بیش از حد، خونریزی مداوم بینی و کبودی آسان شود.

برای آزمایش توانایی لخته شدن خون بدن، آزمایشگاه نمونه‌ ای از خون شما را در یک ویال جمع‌ آوری می‌ کند و مواد شیمیایی را اضافه می‌ کند که باعث لخته شدن خون شما می‌ شود. این آزمایش چند ثانیه طول می کشد تا لخته تشکیل شود.

این آزمایش که در لیست آزمایشگاه آلبرت قرار دارد؛ گاهی اوقات تست زمان ترومبوپلاستین جزئی فعال (APTT) نیز نامیده می شود.

PTT برای ارزیابی فاکتورهای انعقادی XII، XI، IX، VIII، X، V، II (پروترومبین)، و I (فیبرینوژن) و همچنین پرکال‌لیکرئین (PK) و کینینوژن با وزن مولکولی بالا (HK) استفاده می‌شود.

چرا به تست PTT نیاز دارم؟

پزشک ممکن است آزمایش PTT را برای بررسی علت خونریزی طولانی مدت یا بیش از حد تجویز کند. علائمی که ممکن است پزشک شما را وادار به تجویز این آزمایش کند عبارتند از:

• خونریزی های مکرر یا شدید بینی
• قاعدگی های سنگین یا طولانی مدت
• خون در ادرار
• مفاصل متورم و دردناک (ناشی از خونریزی در فضاهای مفصلی شما)
• کبودی آسان

تست PTT نمی تواند یک بیماری خاص را تشخیص دهد. اما به پزشک شما کمک می کند تا بفهمد آیا فاکتورهای انعقاد خون شما کمبود دارند یا خیر. اگر نتایج آزمایش شما غیرطبیعی باشد، احتمالاً پزشک باید آزمایش های بیشتری را تجویز کند تا ببیند بدن شما کدام عامل را تولید نمی کند.

هنگامی که هپارین رقیق‌ کننده خون مصرف می‌ کنید، ممکن است پزشک از این آزمایش برای نظارت بر وضعیت شما استفاده کند.

چگونه برای تست PTT آماده شوم؟

چندین دارو می توانند بر نتایج آزمایش PTT تأثیر بگذارند. این شامل:

• هپارین
• وارفارین
• آسپرین
• آنتی هیستامین ها
• ویتامین سی
• کلرپرومازین

مطمئن شوید که تمام داروهایی را که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد قبل از آزمایش مصرف آنها را قطع کنید.

خطرات مرتبط با آزمایش تست زمان ترومبوپلاستین نسبی چیست؟

مانند هر آزمایش خون، خطر جزئی کبودی، خونریزی یا عفونت در محل سوراخ وجود دارد. در موارد نادر، رگ شما ممکن است پس از خونگیری متورم شود. این وضعیت به عنوان فلبیت شناخته می شود. استفاده از کمپرس گرم چند بار در روز می تواند فلبیت را درمان کند.

اگر دچار اختلال خونریزی هستید یا از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین یا آسپرین استفاده می کنید، خونریزی مداوم می تواند مشکل ساز باشد.

تست PTT چگونه انجام می شود؟

برای انجام آزمایش، فلبوتومیست یا پرستار از بازوی شما نمونه خون می گیرد. آنها محل را با یک سواب الکل تمیز می کنند و یک سوزن را در رگ شما فرو می کنند. لوله ای که به سوزن متصل است خون را جمع آوری می کند.

پس از جمع آوری خون کافی، سوزن را برداشته و محل سوراخ را با یک گاز می پوشانند.

تکنسین آزمایشگاه مواد شیمیایی را به این نمونه خون اضافه می کند و تعداد ثانیه هایی که طول می کشد تا نمونه لخته شود را اندازه گیری می کند.

تفسیر آزمایش ptt

نتایج تست PTT بر حسب ثانیه اندازه گیری می شود. نتایج معمولی معمولاً 25 تا 35 ثانیه است. این به این معنی است که پس از افزودن مواد شیمیایی، 25 تا 35 ثانیه طول کشید تا نمونه خون شما لخته شود.

استانداردهای دقیق برای نتایج طبیعی ممکن است بسته به پزشک و آزمایشگاه شما متفاوت باشد، بنابراین در صورت داشتن هر گونه نگرانی از پزشک خود بپرسید.

نتایج غیر طبیعی تست PTT

به یاد داشته باشید که یک نتیجه غیر طبیعی PTT هیچ بیماری خاصی را تشخیص نمی دهد. این فقط بینشی در مورد زمان لخته شدن خون شما ارائه می دهد. چندین بیماری و شرایط می توانند باعث نتایج غیر طبیعی PTT شوند.

PTT طولانی مدت به این معنی است که لخته شدن بیش از حد طبیعی طول می کشد و ممکن است به دلایل مختلفی باشد.

PTT طولانی مدت ممکن است به دلایل زیر باشد:

شرایط زمینه ای که باعث سطوح پایین عوامل انعقادی می شوند، مانند:

• بیماری کبد: بیشتر فاکتورهای انعقادی توسط کبد تولید می شوند، بنابراین بیماری کبدی ممکن است باعث طولانی شدن PT و PTT شود. با این حال، PT بیشتر از PTT طولانی است.
• کمبود ویتامین K: ویتامین K برای تشکیل چندین فاکتور لخته شدن ضروری است. کمبود ویتامین K نادر است، اما می تواند به دلیل رژیم غذایی بسیار ضعیف، اختلالات سوء جذب، یا استفاده طولانی مدت از آنتی بیوتیک های خاص ایجاد شود. احتمال طولانی شدن PT بیشتر از PTT است.

کمبود فاکتورهای انعقادی ارثی کمتر رایج:

• بیماری فون ویلبراند (vWD) – شایع ترین اختلال خون ریزی ارثی است و به دلیل کاهش فاکتور فون ویلبراند بر عملکرد پلاکت ها تأثیر می گذارد. PTT در اکثر موارد vWD طبیعی است اما در vWD شدید می تواند طولانی شود.
• هموفیلی A و هموفیلی B (بیماری کریسمس) دو اختلال خونریزی ارثی دیگر هستند که به ترتیب ناشی از کاهش فاکتورهای VIII و IX هستند.
• کمبود سایر عوامل انعقادی مانند فاکتورهای XII و XI. کمبود XI می تواند باعث خونریزی غیرطبیعی شود، اما کمبود XII با خطر خونریزی در بدن همراه نیست.
• یک مهارکننده غیراختصاصی مانند ضد انعقاد لوپوس – این یک اتوآنتی بادی (آنتی بادی ضد فسفولیپید) است که با PTT تداخل دارد، زیرا موادی به نام فسفولیپیدها را هدف قرار می دهد که در PTT استفاده می شوند. اگرچه آنها می توانند نتیجه PTT را طولانی کنند، اما در بدن با لخته شدن بیش از حد همراه هستند. فردی که این آنتی بادی ها را تولید می کند ممکن است در معرض خطر افزایش لخته خون باشد.
• یک مهارکننده خاص: اگرچه نسبتاً نادر است، اما اینها آنتی بادی هایی هستند که به طور خاص فاکتورهای انعقادی خاصی را هدف قرار می دهند (معروف به بازدارنده خاص فاکتور) و بر نحوه عملکرد آنها تأثیر می گذارد. یک مثال آنتی بادی است که فاکتور هشت را هدف قرار می دهد. مهارکننده های خاص فاکتور می توانند باعث خونریزی شدید شوند.
• هپارین – یک ضد انعقاد است و PTT را طولانی می کند، چه به عنوان یک آلاینده نمونه یا به عنوان بخشی از درمان ضد انعقاد. برای درمان ضد انعقاد، PTT هدف اغلب حدود 1.5 تا 2.5 برابر بیشتر از سطح قبل از درمان یک فرد است. PTT هنوز برای نظارت بر درمان استاندارد هپارین استفاده می شود.
• درمان ضد انعقادی وارفارین (Coumadin®) – PTT برای نظارت بر درمان با وارفارین استفاده نمی شود، اما PTT ممکن است توسط وارفارین در دوز بالا طولانی شود. به طور معمول، زمان پروترومبین به نسبت نرمال شده بین المللی (PT/INR) برای نظارت بر درمان با وارفارین استفاده می شود.
• سایر داروهای ضد انعقاد – درمان ضد انعقاد با مهارکننده مستقیم ترومبین (مانند آرگاتروبان، دابیگاتران) یا مهارکننده مستقیم فاکتور Xa (مانند ریواروکسابان، آپیکسابان)

سطوح طولانی مدت PTT همچنین ممکن است با انواع خاصی از لوسمی، خونریزی بیش از حد در زنان باردار قبل یا بعد از زایمان، یا سقط های مکرر دیده شود.

نتایج PTT اغلب با نتایج PT در تعیین اینکه چه شرایطی ممکن است وجود داشته باشد تفسیر می شود.

طیف وسیعی از علل احتمالی نتایج غیرطبیعی به این معنی است که این آزمایش به تنهایی برای تعیین وضعیت شما کافی نیست. یک نتیجه غیر طبیعی احتمالاً پزشک شما را وادار می کند تا آزمایشات بیشتری را تجویز کند.