سم شناسی شاخه ای از علم است که رویکردی بسیار بیولوژیکی به شیمی دارد… یا شاید رویکردی بسیار شیمیایی به زیست شناسی. یک آزمایشگاه موفق سم شناسی از اصول شیمی و زیست شناسی برای مطالعه ایمنی شیمیایی و تأثیر مواد مختلف بر بدن استفاده می کند.
سم شناسی رشته مهمی از بیوشیمی پزشکی است که عمدتاً برای تشخیص الکل، داروها و مواد شیمیایی سمی استفاده می شود. سم شناسی در زمینه پزشکی، داروسازی و سایر زمینه هایی که با بیوشیمی انسانی سروکار دارند، مهم است. همچنین یک حوزه تحقیقاتی مهم است.
سم شناسی مطالعه علمی اثرات نامطلوبی است که در موجودات زنده به دلیل مواد شیمیایی رخ می دهد. این شامل مشاهده و گزارش علائمی است که به دنبال قرار گرفتن در معرض مواد سمی ایجاد می شود.
سم شناسان مکانیسم هایی را که توسط این مواد سمیت ایجاد می کنند و همچنین نحوه تشخیص وجود این مواد در انواع مختلف نمونه را بررسی خواهند کرد. علاوه بر این، سم شناسی همچنین شامل ارزیابی نحوه درمان موثر حیوانات و/یا افرادی است که در معرض سموم خاصی قرار گرفته اند.
موادی که در بخش سم شناسی ارزیابی می شوند شامل عوامل محیطی و ترکیبات شیمیایی موجود در طبیعت و همچنین ترکیبات دارویی است که برای استفاده پزشکی توسط انسان سنتز می شوند. این مواد ممکن است اثرات سمی در موجودات زنده ایجاد کنند که می تواند شامل اختلال در الگوی رشد، ناراحتی، بیماری و حتی مرگ باشد، اما محدود به آنها نیست.
سم شناسی به عنوان مطالعه تأثیر سموم طبیعی و مصنوعی بر بدن انسان تعریف می شود. در عمل، سم شناسان اثرات داروها، مواد مخدر، مواد سرطان زا و هر چیز دیگری را که ممکن است بر بدن اثر نامطلوب داشته باشد، مطالعه می کنند.
به طور کلی، یکی از دو مورد در آزمایشگاه سم شناسی اتفاق می افتد: تحقیق یا آزمایش. یک آزمایشگاه سم شناسی تحقیقاتی با یک صنعت یا دانشگاه مرتبط است و در مورد تأثیر مواد شیمیایی مختلف بر موجودات بیولوژیکی تحقیق می کند.
هدف سم شناسی تحقیقاتی درک بهتر تأثیراتی است که مواد شیمیایی مختلف می توانند بر سلامت و تندرستی انسان داشته باشند. این آزمایشگاه ها آزمایش هایی را انجام میدهند، آزمایشها و پادزهرها را توسعه میدهند و مطالعاتی را با ارگانیسمهای مدل انجام میدهند.
آزمایشگاه های سم شناسی بالینی آزمایش هایی را روی نمونه های بیولوژیکی انجام می دهند. معمولاً این نمونههای انسانی هستند و از مو، خون، پوست، ادرار، بزاق یا محتویات معده گرفته میشوند.
این آزمایش ها معمولاً به عنوان پانل های سم شناسی نامیده می شوند و می توانند تعدادی از مواد را از این نمونه ها شناسایی کنند. این پنلها مجموعهای از آزمایشهای استاندارد هستند که میتوانند مواد غیرقانونی و همچنین سموم ناشی از مسمومیت یا قرار گرفتن در معرض ناخواسته را شناسایی کنند.
دو نوع اصلی آزمایش سم شناسی وجود دارد که در آزمایشگاه های بالینی انجام می شود: غربالگری احتمالی و تایید قطعی. غربالگری احتمالی زمانی انجام می شود که ماده خاصی که بررسی می شود نامشخص باشد.
این آزمون ها ماهیت کیفی دارند. آنها می توانند به شما بگویند که آیا ماده وجود دارد، اما نه اینکه چه مقدار از آن وجود دارد.
آزمایشهای تأیید قطعی معمولاً زمانی تجویز میشوند که فرد مشکوک به قرار گرفتن در معرض یک ماده خاص باشد. تست های قطعی تست های کمی هستند، به این معنی که به شما می گویند دقیقا چه مقدار از یک ماده خاص در یک نمونه وجود دارد.
پدر سم شناسی مدرن، پاراسلسوس گفته است: “تنها میزان دوز سم است.”
دوز ماده عامل مهمی در سم شناسی است، زیرا با اثرات تجربه شده توسط فرد ارتباط معنی داری دارد. در نتیجه، دوز وسیله اصلی طبقه بندی سمیت ماده شیمیایی است، زیرا نشان دهنده مقدار ماده شیمیایی است که فرد آسیب دیده در معرض آن قرار گرفته است. در مجموع، هر ماده ای در صورت مصرف در یک دوز معین، پتانسیل سمی بودن را دارد.
LD50 اصطلاح رایجی است که در سم شناسی استفاده می شود، که به دوز ماده ای اشاره دارد که سمیت را نشان می دهد، زیرا 50٪ از جمعیت مورد آزمایش را می کشد. در تحقیقات علمی، موش ها یا جانشین های دیگر معمولاً برای تعیین سمیت استفاده می شوند و دادهها برای استفاده انسانها برون یابی می شوند.
یک رابطه مرسوم بین دوز و سمیت به طور سنتی پذیرفته شده است، زیرا قرار گرفتن در معرض بیشتر با یک ماده شیمیایی می تواند منجر به افزایش خطر سمیت شود. با این حال، این مفهوم توسط مطالعه بر روی اختلالات غدد درون ریز به چالش کشیده شده است و بنابراین ممکن است یک رابطه مستقیم نباشد.
شاخه های مختلفی از سم شناسی وجود دارد که به عنوان زیرشاخه ها شناخته می شوند که هر کدام بر جنبه های خاصی از سم شناسی تمرکز دارند. این شامل:
توکسیکوژنومیک——– سم شناسی آبزیان——– سم شناسی شیمیایی ——–سم شناسی بالینی ——–اکوتوکسیکولوژی ———- سم شناسی محیطی——– سم شناسی پزشکی قانونی——— سم شناسی پزشکی —— سم شناسی شغلی ——– سم شناسی نظارتی ——- سم شناسی شیمیایی
سم شناسی شیمیایی یک زیر تخصص از سم شناسی است که بر ساختار عوامل شیمیایی و نحوه تأثیر آن بر مکانیسم اثر آنها بر موجودات زنده تمرکز دارد.
این یک رشته چند رشته ای است که شامل شیمی محاسباتی و مصنوعی است و همچنین به مهارت های دانشمندانی نیاز دارد که در زمینه های پروتئومیکس، متابولومیک، کشف دارو، متابولیسم دارو، بیوانفورماتیک، شیمی تحلیلی، شیمی بیولوژیکی و اپیدمیولوژی مولکولی تخصص دارند. سم شناسی شیمیایی بر پیشرفت های تکنولوژیک برای کمک به درک جامع تر اجزای شیمیایی سم شناسی متکی است.
سم شناسی و فارماکولوژی هر دو مطالعاتی هستند که شامل درک خواص شیمیایی و اعمال آنها بر بدن می شود. با این حال، این دو زمینه در بسیاری از جنبه های دیگر تفاوت قابل توجهی دارند.
به عنوان مثال، فارماکولوژی در درجه اول بر اثرات درمانی مواد دارویی و چگونگی استفاده مؤثرتر از آنها برای اهداف پزشکی تمرکز دارد. در مقابل، سم شناسی اثرات نامطلوبی را که می تواند در موجودات زنده ای که با مواد شیمیایی در تماس هستند رخ دهد، با دقت بیشتری مطالعه می کند. سم شناسان نیز بیشتر به اندازه گیری خطر برخی مواد با ابزارهای ارزیابی خطر توجه دارند.
سم شناس کسی است که سم شناسی را مطالعه کرده و با مواد و مواد شیمیایی کار می کند تا اثرات سمی آنها بر محیط و/یا موجودات زنده را تعیین کند. افرادی که روشمند و علمی هستند برای شغلی در سم شناسی مناسب هستند.
به طور مشابه به تخصص های فرعی سم شناسی، سم شناسان نیز ممکن است در زمینه خاصی از این رشته تخصص داشته باشند.
در حالی که همه آزمایشگاههای علمی منحصربهفرد هستند، تجهیزاتی وجود دارد که در همه آزمایشگاههای سمشناسی استاندارد مییابید. مسلماً مهمترین تجهیزات آزمایشگاه، کروماتوگراف گازی- طیفسنج جرمی (GC-MS) است.
این دستگاه از کروماتوگرافی گازی برای جداسازی ترکیبات بر اساس جرم مولکولی استفاده می کند. با انجام این کار، تکنسین های آزمایشگاهی می توانند طیف وسیعی از ترکیبات را شناسایی کنند.
GC-MS را می توان با نمونه های مختلفی از جمله خون، ادرار یا بزاق استفاده کرد. آمادهسازی نمونه اضافی، آنالیز GC-MS را بر روی نمونههای مو نیز ممکن میسازد.
باتری آزمایشهای این دستگاه میتواند مواد متعددی مانند الکل، آمفتامینها، ضد تشنجها، داروهای ضد افسردگی، باربیتوراتها، بنزودیازپینها، شلکنندههای عضلانی، نیکوتین، کوکائین، مواد افیونی و مواد افیونی، محرکها و مسمومیتهای مصنوعی را شناسایی کند.
سایر تجهیزات آزمایشگاهی شامل میکروسکوپ های پرقدرت و سایر اشکال طیف سنج جرمی است. این دستگاه ها برای نگهداری ایمن به میزهای خاصی نیاز دارند.
طیفسنجهای جرمی، از جمله دستگاههای GC-MS، باید نیمکتهای اختصاصی خود را داشته باشند، در حالی که میکروسکوپها روی میزهای میکروسکوپ ضد ارتعاش بهترین عملکرد را دارند.
کابینت های آزمایشگاهی ایمن و موردی نیز از ضروریات آزمایشگاه سم شناسی است. بسیاری از آزمایشگاه های سم شناسی نیز به یک اتاق تمیز، از جمله کابینت اختصاصی و اتوکلاو برای جلوگیری از آلودگی نیاز دارند.
در نهایت، تمام آزمایشگاه های سم شناسی به فضای نیمکت و ایستگاه های کاری کامپیوتری زیادی نیاز دارند تا کارکنان بتوانند به سرعت و با دقت آزمایش ها و آزمایش های لازم را انجام دهند.
| - | نام تست | ویژگی های نمونه | نحوه انجام آزمایش | اطلاعات تکمیلی |
|---|---|---|---|---|
| MTX | نام روش اندازه گیری:HPLC نوع نمونه:سرم حجم نمونه:2 میلی لیتر کمترین حجم:نمونه:1 میلی لیتر نگهداری نمونه:1 روز در دمای 8 -2 c˚ ، سه ماه در 20- c˚ ( دور از نور) حمل و نقل نمونه:در 8 -2 c˚ یا 20- c | این آزمایش، میزان متوتروکسات را در خون اندازه گیری می کند. | متوتروکسات، از مصرف فولات توسط سلول ها برای تشکیل DNA و RNA جلوگیری می کند و رشد سلول های سرطانی جدید را کند میکند. بعلت اینکه میتواند مانع رشد سلول های جدید پوستی نیز بشود، برای درمان پسوزیاریس نیز مورد استفاده قرار می گیرد. | |
| Cyclosporine 2h after drug | حجم نمونه مورد نیاز:3 ml نوع نمونه قابل اندازه گیری:خون کامل EDTA دار، پلاسما ( توصیه نمی شود)شرایط نگهداری: در دمای ◦c4 و ◦c20- به مدت 2 هفته پایدار است. | این آزمایش، میزان متوتروکسات را در خون اندازه گیری می کند. نیاز به ناشتا نمی باشد | کاربردهای بالینی:1-بررسی سطح خونی دارو جهت سرکوب سیستم ایمنی در افراد گیرنده پیوند.2-تنظیم دوز دارو برای بهینه سازی سرکوب سیستم ایمنی و به حداقل رساندن سمّیت دارو.3-ارزیابی انطباق دوز دارو با شرایط بیمار. | |
| Methylene Meth Amph(MDMA) | 00 | 00 | مت امفتامین یک داروی اعتیاد آور میباشد که به شدت سیستم های خاصی را در مغز فعال میکند. مت امفتامین از لحاظ شیمیایی شبیه آمفتامین میباشد اما اثرات مت امفتامین بر روی سیستم عصبی مرکزی بیشتر میباشد. مت امفتامین در آزمایشگاه ها به صورت غیر قانونی تولید میشود و این امکان وجود دارد که مورد سوء مصرف قرار بگیرد و باعث اعتیاد شود. | |
| Multi Drug | حجم نمونه مورد نیاز:100 µl برای ذخیره طولانی تر، نمونه باید در -20oC نگهداری گردد. در این دما نمونه به مدت 2 هفته پایدار است. | نیاز به ناشتایی نمی باشد. | غربالگری سو مصرف موتد مخدر. نظارت بر شخصی که سو مصرف مواد مخدر داشته باشد . تشخخیص و ارزیابی مسمومیت با دارو یا مصرف بیش از انداره آن | |
| Benzodiazepins | در دمای c°۸-۲برای بیشتر از ۴۸ ساعت نگهداری گردد وچنانچه سطح بنزودیازپین بالای ng ∕ ml 300 باشد. | تشخیص مصرف بنزودیازپین ها بوسیله کیت تست بنزودیازپین در ادرار به مدت ۳ تا ۷ روز می باشد. | کیت ادراری BZO یک تست غربالگری سریع ادرار می باشد که می تواند بدون وسایل آزمایشگاهی انجام شود . این آزمایش از آنتی بادی به طور اختصاصی برای ردیابی بنزودیازپین بالاتر از حد استاندارد در ادرار استفاده می شود . سطح استاندارد این ماده در ادرار اگر بالاتر از حد مجاز باشد نتیجه مثبت خواهد شد | |
| Barbiturates | نوع نمونه: سرم يا ادرار حجم نمونه: ١٠ ميلي ليتر سرم ٢٠ ميلي ليتر ادرار کمترین حجم نمونه: ١٠ ميلي ليتر سرم ١٠ميلي ليتر ادرار شرایط نگهداری: پایداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥c - پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c ٢تا ٣ روز پایداری در دمای فریزر °٢٠c- > ٢تا ٣ ماه | نوار تست را از جهتی که فلشها نشان میدهند به طور عمودی تا خط ماکزیم MAX.وارد نمونه ادرار کنید و حداقل به مدت 15-10 ثانیه نگه دارید. | این تست جهت تشخیص کیفی باربیتورات در ادرار میباشد که تنها برای استفاده دارویی وتشخیص vitro in مورد استفاده قرار می گیرد.این تســت بر اســاس روش ایمونوکروماتوگرافی عمل مینماید و حساســیت این تست:ml/ng 300 میباشد )ml/ng 300 : off Cut. | |
| Anti depression (TCA) | نمونه ادرار را میتوان هر موقع از روز، در یک ظرف خشک و تمیز جمع آوری نمود. در صورت مشاهده ذرات ادرار، آن را سانتریفیوژ کرده و یا این که اجازه دهید تا ذرات ته نشین شوند.نمونه های ادرار را میتوان 48 ساعت در یخچال نگهداری کرد. برای نگهداری طولانی تر باید نمونه ها را در -20 فریز نمود. قبل از انجام تست، نمونه ها باید به دمای اتاق رسیده و هموژن شوند. | حین انجام تست، نمونه ادرار توسط خاصیت موئینگی به سمت بالا حرکت میکند. تست را روی یک سطح صاف که جاذب رطوبت نباشد قرار دهید. تایمر را بزنید و تا حصول رنگ منتظر بمانید. نتایج را پس از 5 دقیقه بررسی نمایید. *نتایج را پس از گذشت 10 دقیقه تفسیر نکنید. | تست رپید تری سایکلیک یک روش ایمونواسی بر پایه اتصال رقابتی میباشد. در طی آزمایش نمونه ادرار از طریق خاصیت مویینگی به سمت بالا حرکت میکند.. اگر تری سایکلیک موجود در ادرار زیر ng/ml 1000 باشد محلهای اتصال به ذرات پوشیده شده از آنتی بادی را در تست پر نمیکند. آنتی بادی که بر روی ذرات موجود است به وسیله تری سایکلیک ترکیب شده جذب خواهد شد و از خود یک خط رنگی در ناحیه خط تست (T) برجای خواهد گذاشت | |
| Morphine | نوع نمونه:ادرار يا سرم حجم نمونه:ادرار ٢٠ ميلي ليتر - سرم ١٠ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه ادرار ٢٠: ميلي ليتر - سرم ١٠ ميلي ليتر معیار رد نمونه:حجم کم پایداری در دمای اتاق ١٨c تا °٢٥c ١تا ٢ روز پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨٢ تا ٣ روز پایداری در دمای فریزر °٢٠c- > ٢ تا ٣ ماه | فویل آلومینیومی حاوی تست را قبل از باز کردن در دمای اتاق قرار دهید. تست را از بسته بیرون آورده و هر چه سریعتر آن را استفاده نماییدویل آلومینیومی حاوی تست را قبل از باز کردن در دمای اتاق قرار دهید. تست را از بسته بیرون آورده و هر چه سریعتر آن را استفاده نمایید. | تست نواری مورفین یک تست یک مرحلهای پیشرفته، سریع و با کیفیت بالا است که برای تشخیص کیفی مورفین و متابولیتهای آن در ادرار یا سرم مورد استفاده قرار میگیرد. این تست برای استفاده کاربر حرفهای و یا استفاده شخصی در هر مکان و زمان مناسب است. | |
| Codeine | نوع نمونه:سرم معیار رد نمونه: همولیز، ایکتر، لیپمیک مقدار نمونه:1ml شرایط نگهداری :نمونه قبل از انجام آزمایش2روز در دمای یخچال نگهداری طولانی تر در فریز شرایط ارسال نمونه: در دمای یخچال یا فریز | امادگی لازم قبل از نمونه گیری:نبايد از قرص استامينوفن استفاده شود | استفاده برای تشخیص مصرف مواد مخدر | |
| Methadone | شرایط نگهداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥ پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c.پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c | احتیاط: تنها برای استفاده تشخیص vitro in میباشد .پس از تاریخ انقضاء مصرف نشود. تست تا زمان استفاده باید در بستهبندی باقی.بماند. تمام نمونهها باید عفونی در نظر گرفته شوند و کلیه اصول ایمنی جهت جابجایی واستفاده از آنها رعایت شود. | این تست جهت تشخیص کیفی متادون در ادرار می باشد که تنها برای استفاده دارویی و تشخیص in vitroمورد استفاده قرار میگیرد.این تست بر اساس روش ایمونوکروماتوگرافی عمل مینماید و حساسیت این تست ng/ml300 میباشد .(Cut off:300ng/mL) | |
| Tramadol | ین تســت بر اســاس روش ایمونوکروماتوگرافی عمل مینماید و حساســیت این تست ml/ng 100 میباشد )ml/ng 100 : off Cut. | در طی آزمایش نمونه ادرار از طریق خاصیت مویینگی به سمت بالا حرکت میکند. | این آزمایش امکان شناسایی یا کنترل TML (ترامادول) فراهم میکند ترامادول ماده ی مخدری اعتیاد آور با تاثیر بر روی گیرنده های موثر مورفین | |
| Cannabis | نوع نمونه: ادرار حجم نمونه:٢ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ ميلي ليتر نیازهای همراه نمونه:نام و نام خانوادگي ، نوع نمونه پایداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥c - پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c ٢روز پایداری در دمای فریزر °٢٠c- > ١ ماه | تفسیر بالینی:تعيين دوز مصرفي بالا بازه سنی : از 1 روز تا 150 سال.Up to 20 | ین تست جهت تشخیص کیفی حشیش در ادرار می باشد که تنها برای استفاده دارویی و تشخیص in vitroمورد استفاده قرار میگیرد.این تست بر اساس روش ایمونوکروماتوگرافی عمل مینماید و حساسیت این تستng/ml50 میباشد. (Cut off:50ng/m | |
| Amphetamine | بسته در دمای اتاق یا یخچال نگهداری شود c°30-2 .تست تا زمان تاریخ انقضای درج شده بر روی بسته معتبر می باشد. از یخ زدگی محافظت شود. بعد از تاریخ انقضاء استفاده نشود. | مدت زمان انجام:آزمایش ٣ روز | این تست جهت تشخیص کیفی آمفتامین در ادرار میباشد که تنها برای استفاده دارویی وتشخیص vitro in مورد استفاده قرار میگیرد .این تســت بر اســاس روش ایمونوکروماتوگرافی عمل مینماید و حساســیت این تست ml/ng 500 میباشد )ml/ng 500 : off Cut.)این تست تنها فراهم کننده یک نتیجه ابتدایی است. یک روش جایگزین با اختصاصیت بیشتر به منظور تایید نتایج اولیه باید مورد استفاده قرار بگیرد که در این خصوص کروماتوگرافی گازی-اسپکترومتری جرمی )MS/GC )روش ارجح است. | |
| Methamphetamine | تامفتامین یا شیشه معمولاً یک پودر سفید و تلخ و مزه دار است. شکل کریستال مانند آن قطعات شیشه ای یا سنگ های براق و مایل به آبی به نظر می رسد. متآمفتامین یک داروی اعتیاد آور بوده که به شدت سیستم های خاصی را در مغز فعال میکند. | تفسیر بالینی:مقادیر مرجع.بازه سنی : از 1 روز تا 150 سال | Methamphetamine به طور معمول ۴ تا ۱۰ روز در ادرار قابل تشخیص خواهد بود اما ممکن است تا یک دو هفته پس از استفاده سنگین و مزمن قابل ردیابی باشد آزمایش ادرار به طور معمول غلظت بیشتری از Methamphetamine را نسبت به سایر آزمایش های دارویی نشان می دهد زیرا متابولیت های دارو از طریق ادرار از بین می روند. | |
| Benzodiazepins | نام روش اندازه گیری:TLC نوع نمونه:ادرار و سرم حجم نمونه:١٠ ميلي ليتر سرم ٢٠ ميلي ليتر ادرار کمترین حجم نمونه:١٠ ميلي ليتر سرم ١٠ ميلي ليتر ادرار | مدت زمان انجام آزمایش ٣ روز | این آزمایش از آنتی بادی به طور اختصاصی برای ردیابی بنزودیازپین بالاتر از حد استاندارد در ادرار استفاده می شود . سطح استاندارد این ماده در ادرار اگر بالاتر از حد مجاز باشد نتیجه مثبت می شود. | |
| Barbiturates | روش اندازه گیری:TLC نوع نمونه:ادرار و سرم حجم نمونه:١٠ ميلي ليتر سرم ٢٠ ميلي ليتر ادرار کمترین حجم نمونه:١٠ ميلي ليتر سرم ١٠ميلي ليتر ادرار | در هر ساعت از شبانه روز ادرار شخص می تواند پاسخ صحیحی برای انجام آزمایش باشد و از سوی دیگر ناشتا بودن فرد نیز تاثیری در آزمایش اعتیاد باربیتورات ها نخواهد داشت . | این روش به رقابت اتصال آنتی بادی بین ترکیب دارویی که ممکن است در نمونه ادرار فرد در اثر مصرف وجود داشته باشد و مورد آزمایش قرار می گیرد متکی است. هنگامی که یک داروی از خانواده باربیتورات در نمونه ادرار وجود دارد ، برای مقدار کمی از ترکیب آنتی بادی آنتی بادی با ماده مخدر رقابت می کند. هنگامی که مقدار داروی باربیتورات مساوی یا بیشتر از حد مرزی کیت باشد ، از اتصال به قسمت دارویی به آنتی بادی جلوگیری می کند. | |
| Anti Depression(TCA) | رای تست اعتیاد tca ادرار جمع آوری شده می تواند در دمای c°۸-۲برای بیشتر از ۴۸ ساعت نگهداری گردد و سپس مورد ارزیابی قرار گیرد | از سوی دیگر ناشتا بودن فرد نیز تاثیری در تست tca نخواهد داشت . | تست اعتیاد TCA را از جهتی که فلشها نشان می دهند یا علامت موج دارد به طور عمودی تا خط ماکزیمم (MAX) وارد نمونه ادرار کنید و حداقل به مدت ۱۵-۱۰ ثانیه نگه دارید. از شکل یا فیلم آموزشی که در همین صفحه قرار داده شده استفاده کنید. | |
| Morphine | نام اختصاری آزمایش:Morphine نام روش اندازه گیری:photometeric نام های مشابه Morphin نوع نمونه:ادرار رندوم حجم نمونه:٤ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه ٢: ميلي ليتر معیار رد نمونه به مورد خاصي اشاره نشده. پایداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥c 7 روز پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c اماه پایداری در دمای فریزر °٢٠c- > ١ سال | مدت زمان انجام آزمایش:٣ روز مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش:پس از انجام قابل نگهداري نمي باشد. | این نواری مورفین یک تست یک مرحلهای پیشرفته، سریع و با کیفیت بالا است که برای تشخیص کیفی مورفین و متابولیتهای آن در ادرار یا سرم مورد استفاده قرار میگیرد.این تست برای استفاده کاربر حرفهای و یا استفاده شخصی در هر مکان و زمان مناسب است | |
| Codeine | روش انجام:HPLC نوع نمونه:سرم معیار رد نمونه:همولیز، ایکتر، لیپمیک مقدار نمونه:1ml شرایط نگهداری نمونه قبل از انجام آزمایش2روز در دمای یخچال نگهداری طولانی تر در فریز شرایط ارسال نمونه:در دمای یخچال یا فریز | مدت زمان انجام :آزمایش٣ روز | استفاده برای تشخیص مصرف مواد مخدر | |
| Methadone | نوار تست سریع متادون یک تست غربالگری ادرار است که بدون وسایل آزمایشگاهی قابلیت استفاده دارد. جواب این تست در صورتی مثبت میشود که سطح متادون بیشتر از 300 نانوگرم در میلی لیتر باشد. | برای انجام نوار تست متادون لازم نیست ناشتا باشید. نمونه ادرار در یک ظرف یک بار مصرف جمعآوری میشود (حدود یک سانتیمتر) و مورد آزمایش و تفسیر قرار میگیرد | نوار تست باید به مدت 15 -10 ثانیه در ادرار نگه داشته شود و قبل از خواندن جواب به مدت 5 دقیقه روی یک سطح صاف غیر جاذب قرار داده شود. تفسیر پاسخ در یک دقیقه اول یا بعد از 10 دقیقه باعث ایجاد خطا در ارزیابی میشود. | |
| Tramadol | اساس عملکرد تست اعتیاد ترامادول بر مبنای ایمونوکروماتوگرافی است.حساسیت این تست اعتیاد ۱۰۰ng/m است .(Cut Off :100ng/ml)وادرار جمع آوری شده می تواند در دمای c°۸-۲برای بیشتر از ۴۸ ساعت نگهداری شود و برای ذخیره طولانی مدت در دمای c°۲۰ -فریز گردد. | محدودیتی برای جمع اوری نمونه ادرار در هر ساعت روز نیست و ناشتا بودن نبز تاثیری در آزمایش ترامادول نخواهد داشت | در تست های ترامادول به شکل غربالگری بوسیله پنل های اعتیاد و تست های نواری اعتیاد انجام می شود که خود فرد می تواند آن را تهیه کرده و در منزل انجام دهد.از کیت رپید تست ترامادول در تشخیص اعتیاد به ترامادول استفاده می شود که در میان کیت ها دیگر دقت بیشتری داشته و متداول ترین این کیت های تست با نمونه ادرار می باشد. | |
| Cannabis | نوع نمونه:ادرار حجم نمونه:٢ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ ميلي ليتر ایداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥c - پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c ٢روز | مصرف داروهایی که ممکن است مثبت کاذب در تست حشیش ایجاد کند: داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID): اکساپروزین ولتارن | تفسیر بالینی:تعيين دوز مصرفي بالا مقادیر مرجع:بازه سنی : از 1 روز تا 150 سال | |
| Valporate Na | نوع نمونه قابل اندازهگیری:سرم شرایط پیش از آزمایش:این آزمایش نیازی به ناشتا بودن و یا محدودیت خاص در رژیم غذایی ندارد. | زمان تقریبی اعلام نتیجه:یک روز | آزمایش خون سدیم میزان سدیم را در خون اندازه گیری میکند. سدیم نوعی الکترولیت است. الکترولیتها مواد معدنی با بار الکتریکی هستند که به حفظ سطح مایعات و تعادل مواد شیمیایی در بدن موسوم به اسید و باز کمک می کنند. | |
| Vancomycin | ECLIA :روش كار نوع نمونه: سرم حجم نمونه:1 m راهنماي جمع آوري نمونه: نگهداري:R : 2 days , F : 1 m | زمان انجام تست: 5 روزه زمان جوابدهي: همان روز | آزمایش وانکومایسین میتواند برای نظارت مقدار داروی موجود در خون بهمنظور حصول اطمینان از اینکه این میزان در زمان درمان باقی میماند – یعنی کافی بوده، ولی بیش از حد نیست، مورد استفاده قرار گیرد. | |
| Carbamazepin | CAR نوع نمونه:سرم حجم نمونه:٢ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ ميلي ليتر پایداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥c ندارد پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c ٧روز | شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد. | کاربردهای بالینی:1-پایش درمان در بیماران ضد صرع و تشنج2 2-ازریابی سمیت دارو. | |
| Lamotrigine | نام اختصاری آزمایش Carbamaz. نام روش اندازه گیری TLC نام های مشابه کارباترول، کاربازپ، تگرتول نوع نمونه:سرم حجم نمونه:١ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:٠/٥ميلي ليتر | مدت زمان انجام آزمایش ٢ روز | این آزمایش سطح کاربامازپین را در خون می سنجد. سطوح کاربامازپین به این دلیل مورد نظارت قرار می گیرد که دارو باید در یک محدوده درمانی مشخصی واقع شود. اگر سطح دارو خیلی پایین باشد، شخص ممکن است عود علائم را تجربه نماید | |
| Lamotrigin 4 Pm | نام تست: Lamotrigine نام اختصاری: lamotrigine هدف از انجام این تست اندازه گیری غلظت لاموتریژین در خون است. | لاموتريژين بر ميزان عملكرد هورمونهاي محور هيپوتالاموسي- هيپوفيزي، گنادي در رتهاي نـر مـورد بررسـي قـرار گرفت. | موتریژین معمولا برای درمان بعضی از | انواع تشنج (صرع)، اختلال دو قطبی (bipolar) و بعضی از انواع دردهای عصبی مورد استفاده قرار می گیرد. | |
| Abuse Drug X11 (Urine) | نام اختصاری: multi drug نوع نمونه قابل اندازه گیری: ادرار راندوم تازه حجم نمونه مورد نیاز: 100 µl | نیاز به ناشتایی نمی باشد.30 میلی لیتر ادرار راندم را در ظروف پلاستیکی تمیز و خشک دربدار جمع آوری نمایید. | کاربردهای بالینی:تعیین کیفی چندین داروی مخدر و متابولیت های آن در ادرار مطابق با میزان Cut-off.غربالگری افراد سالم از افراد معتاد به مواد مخدر یا روان گردان از قبیل مرفین(MOP)، ماری جوانا (THC)، متادون(MTD)، ترامادون(TRA)، تمجیزک (BUP)، آمفتامین(AMP)، | |
| Marijuana (THC) | نام اختصاصی:THC نوع نمونه:urine حجم نمونه:ml10 روش انجام تست :نوار اداری در دمای اتاق نگهداری شود | ادرار جمع آوری شده برای کیت گل می تواند در دمای c°۸-۲برای بیشتر از ۴۸ ساعت نگهداری گردد و برای ذخیره طولانی مدت در دمای c°۲۰ -منجمد شود | تست حشیش برای شخیص سریع THC در ادرار شخص می باشد .اساس تست ماریجوانا ایمونوکروماتوگرافی بوده و به جهت بررسی تشخیص مصرف مواد مخدر در فرد بکار می رود. آزمایش حشیش می تواند حین درمان و مراحل ترک شخص هم مورد استفاده قرار گیرد. سطح مرزی حساسیت کیت THC ng/ml50 است..(Cut off:50ng/mL) | |
| Morphine ( MOP ) | نام اختصاصی:mop نوع نمونه:urine حجم نمونه:5ml روش انجام تست :نوار اداری در یخچال نگهداری شود | تست را بصورت عمودی مدت 15-10 ثانیه داخل ظرف حاوی ادرار قرار دهید. نمونه به هیچ وجه نباید بالاتر از خط Max مشخص شده روی تست باشد. | این آزمایش تنها برای نتایج مقدماتی تحلیلی مناسب است و برای تایید نتایج باید از متد شیمیایی دقیق تر استفاده گردد.کروماتوگرافی گازی/ طیف سنجی جرمی (GC/MS) به عنوان متد مورد قبول توسط سازمان سوء مصرف مواد مخدر و سلامت روانی (SAMHSA) جهت تایید نتایج پایه گذاری شده است. | |
| Cocaine ( COC ) | نام اختصاصی:coc نوع نمونه:urine نوار اداری حجم نمونه:10ml روش انجام تست :نوار اداری یک هفته در یخچال نگهداری شود | نمونه ادرار باید در یک ظرف تمیز و خشک جمعآوری گردد، ادرار.جمعآوری شده درهر زماناز روز میتواندمورد استفاده قرار بگیرد. | ادرار کوکائین یک روش ایمونواسی بر پایه اتصال رقابتی میباشد. داروهایی که در نمونه ادرار ممکن است یافت شوند با داروهای حاصل از متابولیک کبد برای اتصال به آنتی بادیها در رقابت هستند .در طی آزمایش نمونه ادرار از طریق خاصیت مویینگی به سمت بالا حرکت میکند. | |
| Buprenorphine | نام دسته:مواد مخدرحد مرزی (Cut off)10 ng/ml | درهر زمان از روز میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. | طی آزمایش نمونه ادرار از طریق خاصیت مویینگی به سمت بالا حرکت میکند. اگر بوپرنورفین موجود در ادرار زیر ng/ml 10 باشد محلهای اتصال به ذرات پوشیده شده از آنتی بادی را در تست پر نمیکند . آنتی بادی که بر روی ذرات موجود است به وسیله بوپرنورفین ترکیب شده جذب خواهد شد و از خود یک خط رنگی در ناحیه خط تست (T) برجای خواهد گذاشت | |
| Tricyclic Anti depressant | نوار تست :ادرار | شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد | این تست های ادراری مربوط به مواد مخدر از تستهای ایمونواسی تا پروسه های آنالیز پیچیده طبقه بندی میشوند. سرعت و حساسیت تست های ایمونواسی موجب شده که به صورت گسترده ای در تشخیص مواد مخدر مورد استفاده قرار بگیرن | |
| CA 72-4 | نوع نمونه:سرم حجم نمونه:١ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:٠.٥ ميلي ليتر | این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد. | آنتی ژن سرطان 4-72 ( CA-72-4) پروتئینی است که جهت شناسایی سرطان دستگاه گوارش کاربرد دارد. | |
| Tacrolimus (Prograf) | نوع نمونه:سرم معیار رد نمونه همولیز، ایکتر، لیپمیک مقدار نمونه:1ml شرایط نگهداری نمونه قبل از انجام آزمایش:4روز در دمای یخچال نگهداری طولانی تر در فریز شرایط ارسال نمونه:در دمای یخچال یا فریز | این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد. | آزمایش، میزان تاکرولیموس را در خون اندازه گیری میکند. به صورت طبیعی، سیستم ایمنی فرد، عضو جدید پیوند زده شده را بعنوان یک خارجی شناخته و شروع به حمله به آن می کند. تاکرولیموس این پاسخ را محدود کرده و با منع فعال شدن سلول های ایمنی خاص با عنوان لمفوسیت های T، به پیشگیری از رد عضو پیوند زده شده کمک می کند. | |
| Levetiractam (Kappra ) | نوع نمونه:سرم معیار رد نمونه همولیز، ایکتر، لیپمیک مقدار نمونه:1ml شرایط نگهداری نمونه قبل از انجام آزمایش:4روز در دمای یخچال نگهداری طولانی تر در فریز شرایط ارسال نمونه:در دمای یخچال یا فریز زمان انجام:هفته ای 1بار | این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد. | لوتیراستام، دارویی است که برای درمان اختلالات تشنجی (صرع) مانند: صرع میوکلونیک جوانان، صرع لوب تمپورال، تشنج نسبی پیچیده (complex partial seizures)، تشنج میوکلونیک، تشنج مقاوم به درمان، تشنج های عمومی ثانویه، تشنج های نسبی ساده و تشنج تونیک کلونیک استفاده می شود. | |
| Pethidine | 00 | 00 | 00 | |
| Lamivudine | 00 | 00 | 00 | |
| Phenytoin | نوع نمونه:سرم حجم نمونه:٢ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ ميلي ليتر | 1-در وضعیت ثابت غلظتی پس از مصرف دارو نمونه گیری انجام شود.2- نیاز به ناشتایی نمی باشد. | این آزمایش مقدار فنیتوین خون را اندازهگیری میکند.اختلالات تشنج ناشی از توانایی مغز برای انتقال امواج الکتریکی و تنظیم فعالیت عصبی است. | |
| Phenobarbital | نوع نمونه:سرم حجم نمونه:٢ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ ميلي ليتر | بهترین زمان خونگیری از بیمار مشکوک به علائم مسمومیت دارویی، هنگام ظهور نشانه های بالینی است. | از بیمار نمونه خون وریدی گرفته و آن را در لوله های جداکننده سرم یا ویال های هپارینه یا EDTA دار جمع آوری نمایید. سطح دارو غالباً 2 ساعت پس از مصرف خوراکی، تقریباً یک ساعت پس از تزریق داخل عضلانی (IM) و در حدود 30 دقیقه پس از تزریق داخل وریدی (IV) به اوج می رسد. سطح باقیمانده (نزولی) را معمولاً مدت زمان کوتاهی قبل از مصرف دوز بعدی دارو (15 دقیقه قبل) بدست می آورند. | |
| Acetaminophen | تفسیر بالینی:مقادیر مرجع.بازه سنی : از 1 روز تا 150 سال | این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد | تفسیر بالینی:بازه سنی : از 1 روز تا 150 سال.مقادیر مرجع | |
| Cyclosporine | نام اختصاری:CSA نوع نمونه قابل اندازه گیری:خون کامل EDTA دار، پلاسما ( توصیه نمی شود)شرایط نگهداری: در دمای ◦c4 و ◦c20- به مدت 2 هفته پایدار است. حجم نمونه مورد نیاز:3 ml | نیاز به ناشتایی نمی باشد،به دلیل اینکه این دارو در درون گلبول های قرمز (RBC) متمرکز می باشد و RBC به تغییر درجه حرارت در شرایط آزمایشگاهی (invitro) حساس است، اندازه گیری غلظت پلاسمای دارو بستگی به درجه حرارت محیط آزمایشگاه دارد. | آزمایش برای تعیین مقدار سیکلوسپرین در خون برای تنظیم دوز دارو ، نگهداری مقدار درمانی و تشخیص سطح مسمومیت آن انجام می شود. | |
| Phenothiazin | 00 | 00 | 00 | |
| Primidon | نام اختصاری: PR نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم یا پلاسما هپارینه یا EDTA دار حجم نمونه مورد نیاز: ml 1نمونه در ◦c4 و ◦c20- تا 14 روز پایدار است. | شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد. | کاربردهای بالینی:در حالت پایدار که تقریبا 2 هفته پس از درمان حاصل می شود، سطوح خونی پریمیدون در محدوده µgr/ml 12.5 – 9.0 برای بزرگسالان و µgr/ml 10.0 – 7.0 برای کودکان پاسخ مطلوبی به درمان می دهد. تنظیم دوز درمان بر پایه میزان سطوح خونی دارو بهترین راه برای حاصل شدن پاسخ مطلوب به درمان است. | |
| Salicylate (Aspirin) | نوع نمونه:سرم حجم نمونه:٢ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ميلي ليتر ایداری در دمای اتاق °١٨c تا °٢٥c پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c پایداری در دمای فریزر °٢٠c- > | روز و زمان انجامزمایش:یکشنبه - سه شنبه - پنجشنبه مدت زمان نگهداری نمونه پس از انجام آزمایش:پس از انجام قابل نگهداري نمي باشد. | تفسیر بالینی:تعيين دوز مصرفي بالا. مقادیر مرجع:بازه سنی : از 1 روز تا 150 سال | |
| Digoxin (E.C.L) | نوع نمونه قابل اندازهگیری: سرم Digoxin,از خون سیاهرگی وریدی استفاده می شود. | این آزمایش نیازی به ناشتا بودن و یا محدودیت خاص در رژیم غذایی ندارد. نمونهگیری حداقل با فاصله حداقل ۱۲ ساعت پس از مصرف دارو باید گرفته شود. زمان تقریبی اعلام نتیجه:دو روز روش انجام:CLIA/ECL – ELFA | هدف از انجام این آزمایش، ارزیابی غلظت داروی دیگوکسین در خون است که آیا در حد درمانی قرار دارد یا به میزان سمی (توکسیک) رسیده است. | |
| Ethesuximide | نام اختصاری: ETX نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم حجم نمونه مورد نیاز: ml 1 | شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد. به بیمار تذکر دهید 12- 8 ساعت قبل از نمونه گیری از مصرف دارو اجتناب کند. | دوز مصرف را از طريق سطوح خوني آن تعيين مي كنند. محدوده درماني براي اتوسوكسيمايد µg/ml 100- 40و غلظت سمي دارو µg/ml 101 ≤ مي باشد. | |
| Valproic Acid | بخش مورد انجام: سم شناسی نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم و پلاسما ETDA دار حجم نمونه مورد نیاز:۱ml | نمونه خون بدست آمده از سیاهرگ بازو | این آزمایش سطح والپروئیک اسید را در خون اندازه گیری می کند.اختلالات صرعی بر توانایی مغز در انتقال امواج الکتریکی و تنظیم فعالیت عصبی تاثیر می گذارد. در طی صرع، ممکن است فرد تغییراتی در آگاهی، تغییرات در بینایی، بویایی و طعم و مزه داشته باشد و ممکن است حالت تشنج را تجربه نماید. | |
| Topiramat | Topamax-Q نوع نمونه:سرم حجم نمونه:٢ ميلي ليتر کمترین حجم نمونه:١ ميلي ليتر پایداری در دمای یخچال °٢c تا °٨c ٧ روز پایداری در دمای فریزر °٢٠c- > ٣ ماه | نام روش اندازه گیری:HPLC برای انجام این ازمایش نیازی به ناشتا نمی باشد | این تست جهت تشخیص یا تفریق اختلالات خودایمنی و همچنین مانیتور کردن پیشرفت بیماری خودایمنی به کار می رود. این تست زمانی درخواست می گردد که تست ANA فرد مثبت بوده و یا زمانی که تظاهرات بالینی مشابه اختلالات خودایمنی در فرد دیده شود کاربرد دارد. چندین اتوآنتی بادی برعلیه sn-RNP یافت شده که از این بین Anti-Sm یا Anti-Smith اختصاصی برای SLE میباشد گرچه فقط در 20-40% این بیماران مثبت میگردد. |